رابطه کیفیت سود و درج نام شرکتها در فهرست نرخهای بورس اوراق بهادار تهران

کیفیت سود متغیر با اهمیتی است که سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل باید در تصمیم گیری های خود علاوه بر کمیت سود بدان توجه داشته باشند. طبق " فرضیه رفتار فرصت طلبانه"، مدیران شرکت های بورسی تحت فشار مستمر سرمایه گذاران برای دستیابی به عملکردهای خاص و نیز حفظ منافع خود، در فرآیند محاسبه سود مداخله می کنند و کیفیت سود را کاهش می دهند. از طرف دیگر، براساس " فرضیه تقاضا برای گزارشگری مالی"، شرکت های پذیرفته شده در بورس گزارش های مالی با کیفیت تری ارائه می کنند که مورد تقاضای سرمایه گذاران عمومی است. در این تحقیق، ما با استفاده از تعدادی از مشخصه های مرتبط شامل پایداری اقلام تعهدی، خطای برآورد در فرآیند تعهدی، نبود مدیریت سود، محافظه کاری شرطی و محافظه کاری قطعی، به بررسی تفاوت کیفیت سود 40 شرکت در دو مقطع قبل و بعد از درج نام آنها در فهرست نرخ های بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1381 الی 1387 پرداختیم. سه مشخصه اول همان معیارهای اندازه گیری فرضیه رفتار فرصت طلبانه و دو مشخصه آخر، معیارهای اندازه گیری فرضیه تقاضا می باشند. هدف، ترسیم تأثیر مالکیت عمومی سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران بر کیفیت سود شرکت ها است. برای آزمون فرضیات تحقیق از رگرسیون چند متغیره، آزمون تی زوجی و آزمون ویلکاکسون استفاده شده است. نتیجه این تحقیق نشان داد که پایداری اقلام تعهدی شرکت ها پس از درج نام آنها در فهرست نرخ های بورس اوراق بهادار تهران کاهش یافته است، اما خطای برآورد اقلام تعهدی و شاخص های مدیریت سود شرکت ها پس از درج در بورس با قبل از آن تفاوت معناداری ندارد. بنابراین با توجه به کاهش پایداری اقلام تعهدی که به مثابه کاهش کیفیت سود می باشد، یافته های این تحقیق با فرضیه رفتار فرصت طلبانه ناسازگار نیست. همچنین، محافظه کاری در گزارشگری مالی شرکت ها پس از درج نام آنها در فهرست نرخ های بورس کاهش می یابد. بنابراین با توجه به کاهش میزان محافظه کاری که به مثابه کاهش کیفیت گزارشگری مالی می باشد، یافته های این تحقیق با فرضیه تقاضا ناسازگار است.